Nguồn gốc Họ Nguyễn Việt Nam

Theo một số nghiên cứu, khoảng 40% người Việt có họ này.Ngoài Việt Nam, họ này cũng phổ biến ở những nơi có người Việt định cư. Tại Úc, họ này đứng thứ 7, là họ không bắt nguồn từ Anh phổ biến nhất. Tại Pháp, họ này đứng thứ 54. Tại Hoa Kỳ, họ Nguyễn được xếp hạng thứ 57 trong cuộc Điều tra Dân số năm 2000, nhảy một cách đột ngột từ vị trí thứ 229 năm 1990, và là họ gốc thuần Á châu phổ biến nhất. Tại Na Uy họ Nguyễn xếp hạng thứ 62[8] và tại Cộng hòa Séc nó dẫn đầu danh sách các họ người ngoại quốc.

Trong lịch sử Việt Nam, đã từng có nhiều trường hợp và sự kiện mang nhiều người đến với họ Nguyễn.
Năm 1232, nhà Lý suy vong, Trần Thủ Độ đã bắt con cháu của dòng họ Lý chuyển sang họ Nguyễn. Khi Hồ Quý Ly lật đổ nhà Trần, ông ta đã giết rất nhiều con cháu của dòng họ Trần. Vì thế, sau khi nhà Hồ sụp đổ, con cháu của họ Hồ vì sợ trả thù nên tất cả đã đổi sang họ Nguyễn.

Năm 1592, nhà Mạc suy tàn, con cháu của dòng họ Mạc cũng lại đổi họ sang Nguyễn. Khi triều đại nhà Nguyễn nắm quyền năm 1802, một số con cháu của họ Trịnh cũng vì sợ trả thù nên lần lượt đổi họ sang Nguyễn, số còn lại trốn lên Bắc sang Trung Quốc. Trong luật của triều đại nhà Nguyễn, những người mang họ Nguyễn được hưởng nhiều đặc lợi, được triều đình ban thưởng, và vì thế các tội nhân cũng theo đó đổi họ sang Nguyễn nhằm tránh bị bắt.

Một số nhân vật nổi tiếng
Nguyễn Bặc: Công thần khai quốc nhà Đinh
Nguyễn Hiền: Trạng nguyên trẻ nhất trong lịch sử Việt Nam
Nguyễn Cảnh Chân: danh tướng chống quân Minh đời Hậu Trần
Nguyễn Cảnh Dị: danh tướng chống quân Minh đời Hậu Trần, con trai của Nguyễn Cảnh Chân
Nguyễn Trãi: Công thần khai quốc nhà Hậu Lê
Nguyễn Xí: Công thần khai quốc nhà Hậu Lê
Nguyễn Trực: Lưỡng quốc trạng nguyên
Nguyễn Nghiêu Tư: Trạng nguyên Việt Nam
Nguyễn Quang Bật: Trạng nguyên Việt Nam
Nguyễn Giản Thanh: Trạng nguyên Việt Nam
Nguyễn Đức Lượng: Trạng nguyên Việt Nam
Nguyễn Thiến, Trạng nguyên Việt Nam
Nguyễn Bỉnh Khiêm, Trạng nguyên Việt Nam
Nguyễn Kim, Công thần nhà Hậu Lê, cha của chúa Nguyễn đầu tiên ở Đàng Ngoài.
Nguyễn Quyện, danh tướng nhà Mạc
Nguyễn Hoàng, chúa Nguyễn đầu tiên
Nguyễn Hy Quang, danh thần nhà Hậu Lê
Nguyễn Kỳ, Trạng nguyên Việt Nam
Nguyễn Lượng Thái, Trạng nguyên Việt Nam
Nguyễn Xuân Chính, Trạng nguyên Việt Nam
Nguyễn Quốc Trinh, Trạng nguyên Việt Nam
Nguyễn Đăng Đạo, Trạng nguyên Việt Nam
Nguyễn Hữu Nghiêm, Thám hoa, danh thần nhà Hậu Lê
Nguyễn Hữu Dật
Nguyễn Hữu Cảnh, quan của chúa Nguyễn, có công mở cõi miền Đông Nam Bộ, lập phủ Gia Định(Thành phố Hồ Chí Minh)
Nguyễn Huệ-Nguyễn Nhạc-Nguyễn Lữ (là 3 anh em nhà Tây Sơn)
Nguyễn Ánh tức vua Gia Long của nhà Nguyễn
Minh Mạng tức Nguyễn Phúc Đảm, là vị vua anh minh nhất của nhà Nguyễn
Nguyễn Du
Nguyễn Văn Thoại
Nguyễn Công Trứ
Nguyễn Tri Phương
Nguyễn Khuyến
Nguyễn Sinh Sắc thân sinh chủ tịch Hồ Chí Minh.
Nguyễn Sinh Cung (tên khai sinh của Hồ Chí Minh)
Nguyễn Khắc Hiếu
Nguyễn Thái Học
Nguyễn Văn Thiệu: Tổng thống Việt Nam Cộng hòa
Nguyễn Cao Kỳ: Phó Tổng thống, Thủ tướng Việt Nam Cộng hòa.
Nguyễn Văn Cừ: Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Đông Dương.
Nguyễn Đức Cảnh: thành lập Chi bộ Cộng sản đầu tiên
Nguyễn Xiển: Tổng Thư ký Đảng Xã hội Việt Nam
Nguyễn Văn Linh: Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam.
Nguyễn Lương Bằng: Phó Chủ tịch nước Việt Nam
Nguyễn Sơn: Lưỡng quốc tướng quân
Nguyễn Chí Thanh: tướng lĩnh chính trị của Quân đội Nhân dân Việt Nam
Nguyễn Hữu Thọ: Quyền Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam.
Nguyễn Duy Cống tức Đỗ Mười: Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam.
Nguyễn Văn An:Chủ tịch Quốc hội Nước CHXHCN Việt Nam.
Nguyễn Minh Triết: Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam
Nguyễn Tấn Dũng: Thủ tướng nước CHXHCN Việt Nam
Nguyễn Phú Trọng: Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch Quốc hội Việt Nam
Nguyễn Lân: Giáo sư, Nhà giáo nhân dân, nhà biên soạn từ điển, Học giả nổi tiếng của Việt Nam.
Văn Cao tức Nguyễn Văn Cao: nhạc sĩ Việt Nam nổi tiếng, tác giả của Tiến quân ca, quốc ca của Việt Nam
Nguyễn Đình Chiểu: nhà thơ, nhà văn hóa trung đại
Tô Hoài : Tên khai sinh là Nguyễn Sen
Nguyễn Đình Thi: là một nhà văn và nhạc sĩ Việt Nam thời hiện đại.
Hoài Thanh và Hoài Chân: tức Nguyễn Đức Nguyên và Nguyễn Đức Phiên
Tố Hữu: tên thật là Nguyễn Kim Thành