ĐÀO SƯ TÍCH – SỨ THẦN VIỆT NAM BỊ GIẾT BÊN TÀU

Đào Sư Tích theo ghi chép của gia phả họ Đào, ông sinh năm Mậu Tý (1348), quê ở vùng đất khoa bảng là xã Song Khê, Yên Dũng, Bắc Giang. Cha ông là tiến sĩ Đào Toàn Bân được triều đình bổ nhiệm làm quan ở phủ Thiên Trường (Nam Định). Nên từ nhỏ ông theo cha về sống ở Thiên Trường. Lên 7 tuổi ông đã nổi danh khắp nơi như thần đồng đất Việt.
Lớn lên, ông thi đỗ tiến sĩ khoa thi năm Giáp Dần (1374) và trước đó đứng đầu tất cả các kỳ thi Hương, thi Hội, thi Đình. Ông làm quan, trải ba đời vua là Trần Duệ Tông, Trần Phế Đế và Trần Thuận Tông. Năm Nhâm Thân (1392), chán cảnh Hồ Quý Ly chuyên quyền, thao túng triều chính, Đào Sư Tích cáo quan lên Bình Xuyên, Vĩnh Phúc sống và làm nghề bốc thuốc, dạy học.
Năm 1394, nhà Minh có ý đồ xâm chiếm nước ta, nên có nhiều yêu sách quá đáng về cống nạp. Vua Trần xuống chiếu cho mời Đào Sư Tích về triều và cử đi sứ sang nhà Minh. Với tài ứng xử của mình, ông đã thuyết phục được vua Minh xoá bỏ nhiều yêu sách. Ngày 4/9 năm Bính Tý (1396) ông đột ngột qua đời ở tuổi 49. Thi hài ông được mang về phủ Thiên Trường mai táng bên cạnh mộ cha.
Lại nói về yêu sách của nhà Minh khi ấy. Tháng 9/1384 nhà Minh yêu cầu Đại Việt phải cung cấp lương thực cho toàn bộ quân Minh đang đánh chiếm Vân Nam. Tháng 5/1385 yêu cầu nạp 20 tăng nhân. Tháng 2/1386 bắt nộp nhiều trái cây quý và 50 thớt voi để đánh Chiêm Thành. Tháng 6/1395, quân Minh tiến đánh quân phản loạn ở Quảng Tây, vì vậy yêu cầu Đại Việt cung cấp 50 thớt voi, 50 vạn thạch lương thực cùng 5 vạn quân. Nhà Trần chỉ đáp ứng phần voi và lương thực. Sau đó nhà Minh tiếp tục yêu cầu nộp tăng nhân, dân phu để sang phục dịch. Nhà Trần đã bước vào thời kỳ mạt, Hồ Quý Ly chuyên quyền nên cần người tài đi sứ để cứu vãn.
Khi Đào Tích Sư về triều đi sứ, cảm nhận chuyến đi chẳng lành. Ông cho cải họ người nhà thành họ Phạm. Sau này một số người họ Phạm lại cải thành họ Dương. Vì thế ngày nay từ đường ở làng Cổ Lễ có bức từ đường ghi là ĐÀO-PHẠM-DƯƠNG. Sau nay một số con cháu họ Đào còn cải sang họ Nguyễn.
Khi đi sứ sang Nam Kinh. Vua Minh hỏi Đào Sư Tích “nếu bắc đánh nam thì ai thắng”? Đào Sư Tích ngâm hai câu thơ rằng “bắc thắng nam thua, thua thua thắng. Nam thua, bắc thắng, thắng thắng thua”. Các quan trong buổi chầu cười ngất nhưng vua Minh khi ấy là Chu Nguyên Chương sầm mặt lại, vì hắn nhận ra năm thắng, năm thua trong câu trả lời của sứ thần Đại Việt. Vua Minh hỏi tiếp “Nhà Trần suy vong, Hồ Quý Ly chuyên quyền, lòng dân ly tán, sao ta không thể thắng”? Đào Sư Tích trả lời “Trần thực, Hồ hư, hư hư thực. Cổ lai chinh chiến, thực thực hư hư”. Có nghĩa nhà Trần là thực, họ Hồ chỉ là hư.
Biết không dễ khuất phục sứ thần Đại Việt. Nên vua Minh tìm cách hãm hại. Khi viên quan đến gặp Đào Sư Tích với vẻ mặt rất buồn, ông biết mình phải chết nên nói với tên này “Thánh thì phải thoát tục. Chỉ xin cho chết bằng thuốc độc để ông khỏi phải khổ tâm khi ra tay với ta”. Và ông uống thuốc độc qua đời ở tuổi 49 nơi xứ người.
Lê Huỳnh Phương Thảo.
FacebookTwitterGoogle+Pin It

Bài viết liên quan

Họ Hoàng- Huỳnh(黃) Họ Hoàng (tên gọi được ghép bằng bốn chữ: Nhất, Bát, Thảo, Điền đem sắp xếp gọn lại mà thành 一入廿田。黃). Họ Hoàng là dòng họ lâu đời nhất của Trung Quốc, có từ thuở hồng hoang. Do loạn phương bắc, dòng họ di chuyển đến tập trung ở nam sông Dương […]

QUẬN CÔNG HOÀNG NGŨ PHÚC.

QUẬN CÔNG HOÀNG NGŨ PHÚC.

Quận Công Hoàng Ngũ Phúc: vị lão tướng – hoạn quan – đã từng đánh bại cả chúa Nguyễn và Tây Sơn ở tuổi 63 Hoàng Ngũ Phúc (Hoàng Đình Việp) sinh năm 1713. Ông có nhiều công lao nên được triều đình Lê – Trịnh (thế kỷ XVIII) rất trọng dụng. Cuộc đời, sự […]

LÃO TƯỚNG ĐINH LIỆT.

LÃO TƯỚNG ĐINH LIỆT.

Lão tướng Đinh Liệt: công thần phò tá 4 đời vua Lê, 70 tuổi vẫn cầm quân đại phá Chăm Pa Đinh Liệt là vị danh tướng khai quốc thời Lê sơ, ông từng tham gia hội thề Lũng Nhai, làm quan trụ cột qua bốn đời vua, góp công lớn giúp Giang Sơn thịnh […]

Thư mời tài trợ …!

Thư mời tài trợ …!

THƯ MỜI TÀI TRỢ – KGB GOLF GROUP – MÙA GIẢI KGB TOURNAMENT 2023-2024 Kính gửi : Quý Đối Tác ! Lời đầu tiên, xin phép cho tôi được thay mặt hơn 2000 golfer thành viên của KGB Golf Group xin gửi tới quý đối tác lời chào, lời cảm ơn sâu sắc vì đã luôn […]

SỬ SÁCH TRUNG QUỐC ĐÃ KHIẾP SỢ NHƯ THẾ NÀO KHI NHẮC VỀ NHỮNG NGƯỜI PHỤ NỮ NƯỚC VIỆT

SỬ SÁCH TRUNG QUỐC ĐÃ KHIẾP SỢ NHƯ THẾ NÀO KHI NHẮC VỀ NHỮNG NGƯỜI PHỤ NỮ NƯỚC VIỆT

Dẫu là phận nữ nhi nhưng khi phất cao cờ nghĩa chống lại sự đô hộ hà khắc của các chế độ phong kiến Phương Bắc thì họ luôn được các hào kiệt khắp nơi hưởng ứng. Những cuộc khởi nghĩa của các vị tuy nhanh chóng bị dập tắt nhưng đã khiến cho những […]